ANNA CZUBANOWSKA
PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
DLA KLASY JĘZYK ANGIELSKI Z INNOWACJĄ
Autorski program nauczania
Dla IV etapu edukacyjnego
Przeznaczony do realizacji w ramach przedmiotu
odstawy przedsiębiorczości
w
Liceum Ogólnokształcącym
ŚREM 2008
Numer programu: program autorski 9.01.2008/26
SPIS TREŚCI
Wstęp
Budowa programu
Ogólne cele edukacyjne
Szczegółowe cele
edukacyjne
Sposoby osiągania celów
Sprawdzanie
i ocenianie osiągnięć uczniów
Warunki realizacji
programu
Materiał nauczania
Człowiek istota
przedsiębiorcza.
Gospodarka rynkowa.
Przedsiębiorstwo w gospodarce rynkowej.
Instytucje
gospodarki rynkowej.
Państwo w gospodarce
rynkowej.
Obywatel w
gospodarce rynkowej.
Integracja
gospodarcza ze światem.
Ewaluacja programu
Bibliografia
WSTĘP
Program autorski „Podstawy przedsiębiorczości dla klasy język
angielski z innowacją” to program przeznaczony do realizacji w
liceum ogólnokształcącym w cyklu dwuletnim. Innowacyjność tego
programu polega na tym, iż treści programowe wdrażane będą
podczas zajęć z podstaw przedsiębiorczości w języku angielskim,
a odbiorcami programu będą uczniowie z klasy o profilu „język
angielski z innowacją”.
Program stanowi pewne wyzwanie zarówno dla nauczyciela jak i dla
uczniów. Ze względu na wykładowy język angielski stwarza on
kolejne możliwości rozwoju dla nauczyciela, a także zapewnia
uczniom dodatkowy kontakt z językiem obcym podczas zajęć z
podstaw przedsiębiorczości. Uczniowie dotychczas posługujący się
językiem obcym tylko na zajęciach językowych, zmierzą się teraz
z nową rzeczywistością językową jaką stanowi gospodarka rynkowa.
Od uczniów wymaga się zrozumienia istoty tematu i poprawnego jej
przełożenia, a także, w miarę kompetencji, myślenia w języku
obcym.
Program uwzględnia podstawę
programową, jest zgodny z założeniami programu rozwoju naszej
szkoły. Uwzględnia on moje kilkuletnie doświadczenie w nauczaniu
w/w przedmiotu, ponadto zakłada on podmiotowość ucznia i stawia
go w centrum procesu dydaktycznego, wykorzystując przy tym
nowoczesne metody aktywizujące.
Podstawowym celem edukacyjnym (kształcenia i wychowania)
przedmiotu jest przygotowanie uczniów do pełnienia aktywnej i
twórczej roli w środowisku społecznym, jakie te osoby tworzą i
będą w przyszłości tworzyć. Uczeń stanie w przyszłości przed
wyborem jednej z dwóch ról, roli pracownika lub pracodawcy.
Stąd, tak ważne jest zgłębienie zasad funkcjonowania gospodarki
rynkowej. Dodatkowym atutem jest tutaj wykładowy język
angielski, którego opanowanie w znaczny sposób zwiększy szanse i
możliwości ucznia na rynku pracy.
Ponadto, cele edukacyjne obejmują również zagadnienia związane z
przedsiębiorstwem, instytucjami, rolą państwa i obywatela w
gospodarce rynkowej. Nie bez znaczenia jest też fakt wstąpienia
Polski do Unii Europejskiej, dlatego istotne jest, aby uczniowie
w procesie kształcenia docenili możliwości jakie niesie ze sobą
członkostwo i integracja z Unią.
Dobór treści kształcenia odpowiada zainteresowaniom uczniów,
odzwierciedlając aktualne wyzwania jakie niesie ze sobą
rzeczywistość.
Wszystkie działania edukacyjne przedstawione w programie
skupiają się na jednostce ucznia i kształtują wewnętrznie
zintegrowaną , wielowymiarową osobę ludzką. Problematyka zajęć
uaktywnia możliwości ucznia, stawia go w sytuacji problemowej,
jednocześnie zachęca do podejmowania twórczych rozwiązań.
Program nauczania ,,Podstawy przedsiębiorczości dla klasy język
angielski z innowacją” został opracowany przy wykorzystaniu
podstawy programowej kształcenia ogólnego dla IV etapu
edukacyjnego.
Program ten oparty jest o treści programu „ Podstawy
przedsiębiorczości. Program nauczania w zakresie podstawowym dla
liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum”,
który jest wpisany do wykazu programów pod numerem DKOS – 5002 –
9/03, autorstwa Z. Smutek i J. Korba.
Program ma charakter liniowy. Oznacza to, iż nowe treści
wprowadzane są w sposób systematyczny i chronologiczny. Bazując
na dotychczasowej wiedzy, uczeń przyswaja nowe partie materiału
w sposób ciągły i logiczny.
Mój program uwzględnia możliwość integracji międzyprzedmiotowej.
Działania edukacyjne podjęte w ramach lekcji z podstaw
przedsiębiorczości można łączyć i rozwijać również na godzinach
przewidzianych do dyspozycji wychowawcy, na lekcjach matematyki,
informatyki, geografii gospodarczej no i oczywiście w ramach
zajęć z języka angielskiego, ze względu na wykładowy charakter
języka w tym programie.
Tworząc ten program, zwracałam uwagę na to, aby jego cele
dydaktyczno-wychowawcze, treści kształcenia, metody pracy a
także osiągnięcia uczniów składały się na spójną lecz nie
hermetyczną całość. Program ten można zatem modyfikować i
dostosowywać do indywidualnych potrzeb ucznia.
OGÓLNE
CELE EDUKACYJNE
Zrealizowanie programu „Podstawy przedsiębiorczości dla klasy
język angielski z innowacją” umożliwi osiągnięcie następujących
ogólnych celów edukacyjnych, wynikających z podstawy
programowej:
Przygotowanie do aktywnego i świadomego uczestnictwa w życiu
gospodarczym.
Kształcenie postawy rzetelnej pracy i przedsiębiorczości.
Kształtowanie umiejętności pracy w zespole i skutecznego
komunikowania się.
Kształtowanie umiejętności aktywnego poszukiwania pracy i
świadomego jej wyboru.
Poznanie mechanizmów funkcjonowania gospodarki rynkowej.
Rozwijanie zainteresowania podejmowaniem i prowadzeniem
działalności gospodarczej. Poznanie podstawowych zasad
podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej w różnych
formach.
Poznanie roli państwa i prawa w gospodarce rynkowej.
Poznanie zasad funkcjonowania gospodarki europejskiej i
światowej.
SZCZEGÓŁOWE CELE EDUKACYJNE
W oparciu o ogólne cele edukacyjne wynikające z podstawy
programowej, opracowałam następujące cele szczegółowe:
Zrozumienie psychologicznych podstaw przedsiębiorczości.
Poznanie postaw sprzyjających przedsiębiorczości.
Poznanie społecznych podstaw przedsiębiorczości.
Kształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów.
Poznanie cech gospodarki rynkowej.
Poznanie mechanizmu funkcjonowania rynku.
Zrozumienie roli pieniądza w gospodarce rynkowej.
Poznanie specyfiki struktury i funkcjonowania gospodarstwa
domowego.
Zrozumienie klasyfikacji przedsiębiorstw i form pozyskiwania
kapitału.
Poznanie zasad prowadzenia działalności gospodarczej.
Zrozumienie zasad rozliczeń finansowych przedsiębiorstw.
Poznanie rodzajów banków i ich usług.
Zrozumienie mechanizmu funkcjonowania giełdy i rynku papierów
wartościowych.
Zrozumienie struktury funkcjonowania rynku ubezpieczeń.
Poznanie podstawowych funkcji państwa w gospodarce rynkowej.
Poznanie istoty i funkcji budżetu państwa i budżetu
samorządów.
Zrozumienie istoty wzrostu gospodarczego i inflacji.
Zrozumienie istoty ochrony konsumenta.
Wstępne zapoznanie się z prawem pracy.
Poznanie specyfiki i praw rządzących rynkiem pracy.
Poznanie metod aktywnego poszukiwania pracy.
Zapoznanie się z etyką biznesu.
Zrozumienie istoty współpracy Polski z zagranicą.
Rozumienie korzyści i kosztów wynikających dla Polski z
europejskiej integracji gospodarczej.
Istota procesu globalizacji gospodarki.
SPOSOBY OSIĄGANIA CELÓW
Program autorski „Podstawy przedsiębiorczości dla klasy język
angielski z innowacją” zakłada, że cele edukacyjne i wychowawcze
zostaną osiągnięte dzięki zaangażowaniu się ucznia, którego rolą
będzie nabywanie umiejętności marketingowych, organizacyjnych,
zarządzania, a także skutecznego wykorzystywania technologii
informacyjnej.
Znaczący jest również odpowiedni dobór form i metod nauczania.
Podczas zajęć będę stosować aktywizujące metody nauczania.
Uczniowie będą pracować w grupach, gdzie również będą realizować
krótko i długo-terminowe zadania. Opracowywane będą także
projekty o tematyce odpowiedniej do tematyki zajęć. Ponadto,
zastosuję również elementy dramy i odgrywania ról, szczególnie
na lekcjach poświęconych komunikacji interpersonalnej i sposobom
poszukiwania pracy.
Zamierzam również korzystać z różnego typu pomocy
multimedialnych, przy realizacji zagadnień np. z bankowości i z
tematyki unijnej.
Ponadto kształtowanie przedsiębiorczej postawy u uczniów
przebiegać będzie również w ramach spotkań z lokalnymi
przedsiębiorcami, wycieczek do zakładów pracy czy wybranych
instytucji.
Poprzez stosowanie różnorodnych metod nauczania starać się będę,
aby lekcje z podstaw przedsiębiorczości były atrakcyjne i miały
innowacyjny charakter.
W czasie zajęć proponuję zastosowanie następujących metod i
technik pracy:
praca z tekstem,
burza mózgu,
dyskusja (np. dyskusja panelowa),
ranking propozycji,
symulacja,
metoda projektu,
improwizacja
drzewko decyzyjne,
praca w małych grupach,
debata,
studium przypadku,
analiza SWOT
Powyżej przedstawione metody i techniki stawiają ucznia w
centrum i sprawiają, że uczeń aktywnie uczestniczy w procesie
przyswajania wiedzy. Nauczyciel przyjmuje rolę osoby, która
wskazuje i kontroluje podjęte działania, będąc jednocześnie
przewodnikiem.
Zainteresowania ucznia wybranym przedmiotem warto również
rozwijać poprzez zachętę do uczestnictwa w konkursach i
olimpiadach przedmiotowych, a także w wystawach tematycznych.
SPRAWDZANIE I OCENIANIE OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW
Realizacja programu „Podstawy przedsiębiorczości dla klasy język
angielski z innowacją” powinna doprowadzić do opanowania
umiejętności zawartych w celach ogólnych i szczegółowych.
Uczniów należy oceniać na bieżąco, a także okresowo. Ocenianie
stopnia opanowania wiedzy przez uczniów przybierać będzie
różnorodne formy kontroli. Najważniejsze z nich to :
wypowiedzi ustne,
wypowiedzi pisemne (testy),
obserwacje uczniów podczas wykonywania działań,
ćwiczenia grupowe,
prace domowe,
prezentacje tematyczne,
prezentacje multimedialne,
plakaty i inne prace twórcze,
Kryteria oceny, zostaną wcześniej ustalone i podane do
wiadomości uczniów. Nauczyciel ze swej strony ocenianie będzie
traktował również jako formę informacji zwrotnej, co pozwoli
uczniom zauważyć i zrozumieć poczynione postępy, jak również
doskonalić swe słabe strony. Ponadto, ważne jest również
wykształcenie u ucznia obiektywnej samooceny, co przyczynia się
do refleksji nad podjętymi dotychczas działaniami, jednocześnie
mobilizuje do dalszej pracy nad sobą.
Oczywisty jest fakt, iż uzyskanie przez ucznia pozytywnej oceny,
uwarunkowane jest opanowaniem wszystkich umiejętności
określonych w programie. Stopień opanowania poszczególnych
umiejętności może być różny, oznacza to, iż konkretne zadanie
może być ukończone przy pierwszej lub kolejnej próbie. Stopień
biegłości opanowania poszczególnych treści przez uczniów będzie
podstawą do wystawienia odpowiedniej oceny pozytywnej.
WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU
Program ten jest przeznaczony do realizacji w cyklu dwuletnim, w
liceum ogólnokształcącym w klasie z rozszerzoną liczba godzin
języka angielskiego. Z tego względu, możliwe jest prowadzenie
zajęć w języku angielskim, dlatego zrodziła się potrzeba
napisania tego programu. Jak wspomniałam powyżej, program
realizowany będzie przez dwa lata, w klasie drugiej i trzeciej.
Rozszerzona liczba godzin języka angielskiego w klasie
pierwszej, umożliwi ugruntowanie dotychczasowej wiedzy uczniów z
tego przedmiotu i przygotowanie ich do uczestnictwa w zajęciach,
gdzie język angielski będzie językiem wykładowym.
Do efektywnego wdrażenia programu niezbędne są również
odpowiednie warunki techniczne i lokalowe. Z tego względu,
pożądane byłoby, aby zajęcia odbywały się w odpowiednio
dostosowanej sali lekcyjnej, z odpowiednim ustawieniem stolików
(np. do pracy w grupach). Konieczny jest również swobodny dostęp
do różnego typu sprzętu multimedialnego, co zagwarantuje
skuteczne przeprowadzenie zajęć.
Ponadto, realizując ten program, będę starała się zaktywizować i
zachęcić do działania tych uczniów, którzy wykażą szczególne
zainteresowanie tym przedmiotem, np. poprzez organizowanie
konkursów, czy olimpiad przedmiotowych, a także poprzez aktywną
współpracę z nauczycielami innych przedmiotów (np. matematyki,
informatyki) w ramach integracji międzyprzedmiotowej.
MATERIAŁ
NAUCZANIA
Program przewidziany jest na 2 lata, jego realizacja przebiegać
będzie w klasie drugiej i trzeciej liceum ogólnokształcącego, w
łącznym wymiarze 65 godzin. Poniżej podaję materiał nauczania.
Człowiek – istota przedsiębiorcza.
Osobowość człowieka. Mechanizmy regulujące zachowanie się
człowieka. Hierarchia potrzeb Maslowa. Zachowanie się człowieka
w sytuacjach trudnych Stres. Cechy osoby przedsiębiorczej.
Postawa asertywna. Ocena mocnych i słabych stron własnej
osobowości. Analiza SWOT. Organizacja i struktura grupy
społecznej. Cechy dobrej grupy. Cechy lidera grupy. Komunikacja
interpersonalna w grupie. Dyskusja i debata. Konflikty w grupie.
Gospodarka
rynkowa.
Gospodarka centralnie planowana. Początki transformacji.
Transformacja polskiej gospodarki po 1989 roku. Pojęcie rynku i
jego funkcjonowanie. Popyt i podaż. Gospodarka rynkowa i jej
cechy. Pieniądz, jego właściwości, funkcje i wartość.
Gospodarstwo domowe, budżet i funkcjonowanie.
Przedsiębiorstwo w gospodarce rynkowej.
Klasyfikacja przedsiębiorstw. Formy organizacyjno-prawne
przedsiębiorstw (spółdzielnie, fundacje, stowarzyszenia,
spółki). Źródła finansowania przedsiębiorstw. Aktywa, pasywa i
bilans przedsiębiorstwa. Warunki podejmowania działalności
gospodarczej. Tworzenie biznesplanu. Rejestrowanie działalności.
Rozliczenia finansowe. Koszty i przychody. Rachunek zysków i
strat. Rola przedsiębiorstwa w gospodarce rynkowej. Struktury
rynkowe. Polityka antymonopolowa.
Instytucje gospodarki rynkowej.
Powstanie i rozwój banków. Podstawowe zasady działania i funkcje
banków. Narodowy Bank Polski jako bank centralny. Usługi banków
komercyjnych dla ludności i przedsiębiorstw. Pojęcie giełdy.
Mechanizm działania giełdy papierów wartościowych. Akcje i
obligacje. Poza bankowe instytucje finansowe. Rynek ubezpieczeń.
Państwo w gospodarce rynkowej.
Funkcje państwa w gospodarce. Formy interwencjonizmu państwowego
w gospodarce rynkowej i jego skutki. Budżet. Źródła finansowania
budżetu. Wydatki budżetu państwa. Deficyt budżetowy i dług
publiczny. Budżety lokalne. Samorządowa gospodarka finansowa.
Mierniki wzrostu gospodarczego. Czynniki wzrostu gospodarczego.
Granice wzrostu gospodarczego. Cykliczny rozwój gospodarki
rynkowej. Inflacja i jej przyczyny.
Obywatel w gospodarce rynkowej.
Reklama. Ochrona konsumentów. Prawo pracy, umowa o pracę.
Pracownik a pracodawca. Umowa-zlecenie i umowa o dzieło.
Samozatrudnienie. Związki zawodowe. Bezrobocie i zmiany na rynku
pracy. Aktywne i pasywne walki z bezrobociem. Aktywne i pasywne
metody poszukiwania pracy. Życiorys. List motywacyjny. Rozmowa
kwalifikacyjna. Wolność gospodarcza.
Integracja gospodarcza ze światem.
Międzynarodowy podział pracy. Formy powiązań gospodarczych z
zagranicą. Polska w międzynarodowych organizacjach
gospodarczych. Unia Europejska, geneza, rozwój i instytucje.
Wspólny rynek. Unia gospodarcza i monetarna. Integracja Polski z
Unią Europejską. Pojęcie i przejawy globalizacji gospodarki.
Ruch antyglobalistyczny. Problemy ekonomiczne współczesnego
świata.
9.
EWALUACJA PROGRAMU
Program „Podstawy przedsiębiorczości dla klasy język angielski z
innowacją” związany jest z treściami zawartymi w podstawie
programowej. Od początku wdrażania programu, będę prowadzić
ewaluację wspierającą, która ma na celu ulepszenie programu
poprzez wprowadzanie ewentualnych zmian w trakcie jego
wdrażania.
Ewaluacja ma na celu określenie jakości proponowanego programu,
a także stwierdzenie w jakim stopniu został on zrealizowany.
Stad badania ewaluacyjne na tym etapie kształcenia mają ocenić:
postawę uczniów wobec procesu uczenia się,
osiągnięcia uczniów i ich zainteresowanie prezentowanymi
treściami,
zmiany w ich zachowaniu,
aktywne uczestnictwo w zajęciach i dyskusji,
własne inicjatywy uczniów,
Następnie zostanie dokonana ewaluacja całościowa pozwalająca
stwierdzić, które treści warto zmodyfikować lub zmienić, w celu
dokonania ostatecznej oceny programu.
Informacje będę zbierała zarówno od uczniów jak i od rodziców i
posłużę się takimi narzędziami badawczymi jak rozmowa z uczniami
i obserwacje prowadzone na bieżąco.
BIBLIOGRAFIA
Biernacka M., Korba J., Smutek Z., Podstawy Przedsiębiorczości.
Gdynia 2003.
Cyrson E. (red.) Kompendium wiedzy o gospodarce. Warszawa 2000.
Komorowska H., O programach prawie wszystko. Warszawa 1999.
Komorowska H. Podstawy metodyki nauczania języków obcych.
Warszawa 1993.
Komorowska H. (ed.) Wybrane problemy programów nauczania języków
obcych. Warszawa 1984.
Milewski R., Elementarne zagadnienia ekonomii. Warszawa 2002.
Podstawa programowa podstaw przedsiębiorczości dla liceów
ogólnokształcących, liceów profilowanych i techników.
|